Race Condition hücumu nədir?
Müasir veb tətbiqlər və proqram təminatları çoxprosesli və paralel işləmə imkanları ilə yüksək performans təmin edirlər. Lakin bu imkanlar düzgün idarə olunmadıqda təhlükəsizlik boşluqları yarana bilir. Belə boşluqlardan biri də Race Condition adlanan kiberhücumdur. Bu hücum zamanı bir neçə proses eyni resursa eyni anda müraciət etdikdə yaranan uyğunsuzluqdan istifadə olunur və sistemin normal iş prinsipi pozulur.
Race Condition, sistemdə eyni vaxtda icra olunan proseslər arasında sinxronizasiya çatışmazlığı səbəbindən baş verir. Kibercinayətkarlar bu zəiflikdən istifadə edərək müəyyən əməliyyatları dəyişdirə, icazəsiz əməliyyatlar həyata keçirə və ya resurslardan səlahiyyətsiz istifadə edə bilərlər.
Hücumun nəticələri:
Maliyyə itkisi – ödənişsiz əməliyyatların aparılması və ya balansın manipulyasiya olunması.
Məlumatların zədələnməsi – verilənlər bazasında eyni vaxtda dəyişikliklər səbəbilə uyğunsuzluqların yaranması.
Xidmətin dayandırılması – tətbiqin sabit işləməsinin pozulması və gözlənilməz nasazlıqlar.
Etibar itkisi – müştəri məlumatlarının və maliyyə əməliyyatlarının etibarlılığına xələl gəlməsi nəticəsində şirkətin nüfuzuna zərbə vurur.
Hücumdan qorunma tədbirləri:
- Sinxronizasiya mexanizmləri – paralel proseslər arasında düzgün ardıcıllığı təmin etmək üçün locking və ya mutex mexanizmləri tətbiq edilməlidir.
- Avtomatik əməliyyatlar – verilənlər bazasında əməliyyatlar avtomatik idarə olunmalı, yarımçıq qalarsa, dəyişikliklər geri qaytarılmalıdır.
- Məhdud icazələr – tətbiqlərə və istifadəçilərə yalnız zəruri səlahiyyətlər verilməlidir.
- Kod auditləri – çoxprosesli idarəetmələrlə bağlı kodlar mütəmadi olaraq yoxlanılmalıdır.
- Təhlükəsizlik testləri – concurrency testing və penetration testing vasitəsilə boşluqların mövcudluğu sınaqdan keçirilməlidir.
Race Condition hücumları xüsusilə bankçılıq, ödəniş sistemləri və e-ticarət platformaları üçün ciddi təhlükə yaradır. Bu hücumların uğurla icra olunması həm maliyyə itkilərinə, həm də şirkətin nüfuzuna zərər gətirə bilər.
Şirkətlər bu riski minimuma endirmək üçün proqramlaşdırmada təhlükəsizlik standartlarına riayət etməli, mütəmadi audit və testlər həyata keçirməlidirlər. Nəzərə almaq lazımdır ki, təhlükəsizlik boşluqlarının aradan qaldırılması yalnız texniki tədbirlərlə bitmir – əməkdaşların davamlı kibermaarifləndirilməsi də vacib şərtdir.
Unutmayın: Ən mükəmməl firewall belə, aldanaraq “Bəli” cavabı verən əməkdaşı qoruya bilməz. Maariflənmək və ehtiyatlı davranmaq ən güclü qorunma üsuludur.
CYBERSIGN, şirkətlər üçün Kiber təhlükəsizlik maarifləndirmə təlimlərinin təşkili və şirkət təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün kiber təhlükəsizlik xidmətlərini təklif edir.