Kibertəhlükəsizlik nədir?
Kibertəhlükəsizlik günümüzdə informasiya texnologiyaları dünyasının ən mühüm məsələlərdən biridir. Kompüter sistemlərinin, şəbəkələrin, və elektron sistemlərin qorunması, ciddi kiber hücum risklərinin mövcud olduğu bir zamanda daha da vacib hala gəlmişdir.
Kiber təhlükəsizlikdə, məlumatların təhlükəsiz saxlanılması üçün müxtəlif metod və qabaqlayıcı tədbirlər görülür ki, bu da informasiya mühafizəsi, sistemlərin qorunması və mövcud olan məlumat təhlükəsizliyini təmin edir. Bu tədbirlərə xüsusi proqramlar və avadanlıqlardan istifadə etmək, onlayn təhlükələr haqqında şəxsləri maarifləndirmək, kiber təhlükə riskini azaltmaq üçün qaydalar və addımlar daxildir.
Kibertəhlükələr, yalnız fərdi şəxslər üçün deyil, şirkətlər, dövlət qurumları və digər təşkilatlar üçündə əhəmiyyətli bir məsələdir.
Kibertəhlükəsizliyin əsas aspektləri:
- Məxfilik və məlumat müdafiəsi: İnternetdə məlumatları təhlükə altına ala biləcək müxtəlif risklər vardır. Kibertəhlükəsizlik xidmətləri, məxfi məlumatların qorunmasına kömək edir.
- Xidmətlərin davamlılığı: İnternetdən istifadə edən bütün şirkətlər üçün kibertəhlükəsizlik xidmətləri çox əhəmiyyətlidir. Əməkdaşlarının, müştərilərinin və ictimaiyyətin tələblərinə cavab vermək məcburiyyətində olan bu şirkətlər üçün xidmətlərin davamlılığı və qorunması, ictimai inam və etibarının qazanılmasına kömək edir.
- Təlim və tədbirlər: Şəxslərin, kibertəhlükəsizlik prinsipləri və prosedurları haqqında kibertəhlükəsizlik təlimləri alması, potensial təhlükələrin müəyyən edilməsi və qarşısının alınmasıda əhəmiyyətli tədbirdir. Kibertəhlükəsizlik sahəsində xüsusi təlimlər və sertifikatlar əldə etmək şirkətlərin müdafiə strategiyasını gücləndirə bilər.
- Təhlükəsizlik yoxlamaları və qiymətləndirilmələri: İT infrastrukturunda, sistem və proqram boşluqlarının, potensial risklərinin müəyyən edilməsi üçün düzgün təhlükəsizlik yoxlamaları və qiymətləndirmələri aparılmalıdır. Bu, müdafiə strategiyasının effektivliyini qiymətləndirməyə və şirkət ifrastrukturunda yaranmış boşluqların aradan qaldırılmasına köməklik edir.
Kiber hücum növlərinin bəzi nümunələri aşağıdakılar:
Phishing (Fişinq): Bu kiber hücum növündə, kiber cinayətkarlar, istifadəçilərin məlumatlarını, e-poçt, mətn mesajı və ya digər vasitələrlə ələ keçirməyə cəhd edirlər.
Malware (Zərərli Proqramlar): Bu kiber hücum növündə, kiber cinayətkarlar, istifadəçilərin məxfi məlumatlarını ələ keçirmək, sistemləri məhv etmək, proqramları dayandırmaq və ya digər zərərli fəaliyyətləri yerinə yetirmək üçün bu taktikalardan istifadə edirlər. Zərərli proqramlar, viruslar, trojanlar, ransomware, spyware və adware kimi bir çox fərqli formada olur.
Vishing (Vişinq): Vişinq, kibercinayətkarların telefon zəngləri vasitəsi ilə həyata keçirdikləri bir kiber hücum növüdür. Bu kiber hücum növündə, kibercinayətkarlar özlərini bank, maliyyə təşkilatları və ya digər şirkətlərdən zəng edən səlahiyyətli şəxs kimi təqdim edib, şəxslərin məxfi məlumatlarını ələ keçirməyə cəhd edirlər.
Ransomware: Bu kiber hücum növündə, kiber cinayətkarlar, istifadəçilərin fayllarını və sistemlərini şifrələyərək onlardan, şifrəni açmaq üçün pul tələb edirlər. Bu kimi zərərli proqramlar, əsasən e-poçt vasitəsilə yayılır və istifadəçilərin fayllarına girişi qadağan etmək üçün sistemləri şifrələyir.
Kibertəhlükələrdən qorunmaq üçün bəzi tədbirlər:
- Güclü şifrələrin İstifadəsi: Güclü şifrələrdən istifadə etmək kibertəhlükələrdən qorunmanın əsas bir hissəsidir.
- Yenilənmələr: Sistemlərin, antivirus proqramlarının və digər tətbiqlərinin vaxtında yenilənməsi, yeni təhlükələrə qarşı müdafiəni gücləndirir.
- Məxfilik tədbirləri: Məxfi məlumatların, düzgün şəkildə qorunması və yalnız lazım olduğu zaman paylaşılması vacibdir.
- Təlima və tədris: Şəxslərin kiber hücumlar haqqında mütəmadi olaraq maariflənməsi, ola biləcək kiber hücumlardan qorunmaqda ən əhəmiyyətli tədbirdir.
Fərdi istifadəçilərin və şirkətlərin, məlumatlarını kibertəhlükələrdən qorumaq üçün vacib təhlükəsizlik tədbirlərinin görülməsi mühüm bir məsələdir. Bu, əməkdaşların kiber maariflənməsindən başlayaraq, güclü şifrələrdən istifadə olunmasına, antivirus proqramlarının və şəbəkə təhlükəsizliyi protokollarının düzgün şəkildə quraşdırılmasına qədər uzanır. Yalnız bu yolla, internet dünyasında daha təhlükəsiz mühit yarada bilərik.
Məlumat təhlükəsizliyinizi qorumaq üçün “CYBERSIGN” şirkətinə müraciət edə bilərsiniz.
CYBERSIGN, şirkətlər üçün Kiber təhlükəsizlik maarifləndirmə təlimlərinin təşkili və şirkət təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün kiber təhlükəsizlik xidmətlərini təklif edir.